
I. İkamet İzni Nedir?
İkamet izni, yabancılara Türkiye’de kalma hakkı veren izin belgesidir. Oturma izni olarak da ifade edilmektedir. İkamet izninden muaf olan yabancılar dışındaki yabancıların Türkiye’de vizenin veya vize muafiyetinin kendisine sağladığı süreden ya da doksan günden fazla kalacak yabancıların ikamet izni almaları zorunludur.
Kimler İkamet İzni Almak Zorunda Değildir?
- Vizesi bulunanlar, vize süresince ikamet izni almak zorunda değildir.
- Vize muafiyeti bulunanlar, vize süresince ikamet izni almak zorunda değildir.
- Vatansız olup, vatansız kişi kimlik belgesi sahip olanlar ikamet izninden muaftır.
- Uluslararası anlaşmalar ile ikamet izninden muaf tutulan yabancılar ikamet izninden muaftır.
- Türkiye’de görevli diplomasi ve konsolosluk memurları ile bunların ailelerinden Dışişleri Bakanlığınca bildirilenler ikamet izni almak zorunda değildir.
- Türkiye’de yerleşik yabancı misyonlarda geçici bir süre ile görevlendirilip, pasaportuna, Dışişleri Bakanlığı tarafından en fazla altı ay süreli ikamet izninden muaf tutulacağına dair şerh konulmuş kişiler ikamet izninden muaftır.
- Uluslararası Kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerinde çalışan ve statüleri anlaşmalarla belirlenmiş olanlar ikamet izninden muaftır.
- Uluslararası koruma başvurusu çerçevesinde geçerli kayıt belgesi veya Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi Kimlik belgesi bulunanlar ikamet izninden muaftır.
- Çalışma iznine veya Çalışma İzni Muafiyet Teyit Belgesine sahip olanlar ikamet izni almaktan muaftır.
- İskan Kanunu kapsamında Göçmen Belgesi sahibi olanlar ikamet izni almaktan muaftır.
- Geçici Koruma Kimlik Belgesi Sahibi olanlar ikamet izni almak zorunda değildir.
II. Türkiye’ye İkamet İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?
Türkiye’ye İkamet İzni başvurusu , bulunduğunuz ülkedeki Türk Konsolosluğu’ndan, Türkiye’de bulunuyorsanız İl Göç İdaresi’nden veya Valiliklerden ya da https://e-ikamet.goc.gov.tr/ internet sitesi üzerinden yapılabilmektedir.
İkamet izni almak zorunluluğunuz ya da muafiyetiniz yok ise ikamet izni başvurusu yapmak için ilk yapmanız gereken; hangi ikamet türüne başvuracağınızı kararlaştırmak olacaktır.
Türkiye içinden valiliklere yapılması gereken ikamet izni başvuruları, başvuru için gerekli olan yasal süre bitmeden yapılmalıdır.
Şartlarını sağladığınız ikamet izni türünü belirledikten sonra, istenilen belgeler ile birlikte ikamet izni başvurusu yapabilirsiniz. Ikamet izni başvurunuzda zorunlu olarak istenilen belgelerin neler olduğu, nasıl sunulması gerektiği gibi hususlarda işin içinden çıkamıyorsanız; ikamet izni başvurunuzu avukatlık büromuzdan destek alarak da gerçekleştirebilirsiniz.
Türkiye’ye İkamet İzni Başvurusu Vekaletname ile Avukat Aracılığıyla Yapılabilir Mi?
İkamet izni başvurularının yabancı tarafından bizzat yapılması esastır. Ancak ikamet izni başvurusu yabancının yasal temsilcisi veya vekâletnameye haiz avukatı aracılığıyla da yapılabilmektedir. Başvuru avukat ile yapılabilse de ikamet izni başvurusundan sonraki randevuya ikamet iznine başvuran kişinin bizzat katılması gerekecektir.
III. İkamet İzni Türleri Nedir? Hangi İkamet İznine Başvuru Yapmalıyım?
İkamet izin türleri, ikamet iznine başvuracak kişinin durumuna göre değişmektedir. Hangi ikamet iznine başvuru yapmanız gerektiğini ikamet izni türünün durumunuza uyup uymadığına göre belirlemelisiniz. İkamet izin türleri şunlardır:
1. Kısa Dönem İkamet İzni
Kısa Dönem İkamet İzni Nedir?
Kisa Dönem İkamet İzni;
- Bilimsel araştırma amacıyla ,
- Türkiye’de taşınmazı olması nedeniyle,
- Ticari bağlantı veya iş kurma nedeniyle,
- Hizmet içi eğitim programlarına katılma amacıyla,
- Öğrenci değişim programıyla Türkiye’de bulunma amacıyla,
- Turizm amaçlı olarak,
- Türkiye’deki Büyükelçilik veya Konsolosluklar bünyesinde faaliyet gösteren okullardaki yabancı öğretmen olmak, kültür kurumlarındaki çalışan olmak, din görevlisi olmak, yabancı basın mensubu olmak,
- Türkiye Cumhuriyeti Devleti Vatandaşı olmak için yatırım yapmış olmak ve
- Vatandaşlık başvurusunda bulunacak olmak
nedenleriyle verilebilir.
Kisa dönem Türkiye’ye İkamet İzni başvurusu yapacak olan kişilerin yukarıda sayılan durumlarını başvuruda bildirmemeleri halinde, ikamet başvurusu “Turizm Amaçlı İkamet İzni Başvurusu” olarak değerlendirilir.
Kısa dönem ikamet izni başvurusu için sayılan her bir amaç için farklı türde belgeler istenilecektir.
Kısa dönem ikamet izni, her defasında en fazla birer yıllık sürelerle verilmektedir. Bu süreler ikamet izni başvurusundaki talebinize, gerekçenize göre belirlenecektir.
Kısa Dönem İkamet İzninin İptal Edilmesi
Kısa dönem ikamet izni başvurunuzda belirttiğiniz amaç ortadan kalkmış ise, şartları artık taşımıyor iseniz, başvurudaki amaçtan farklı bir nedenle faaliyet gösterdiğiniz anlaşılırsa, hakkınızda sınır dışı deport kararı verilmiş ise, son bir yıl içinde toplamda yüz yirmi günden fazla süre ile yurt dışında kalmış iseniz, kısa dönem ikamet izniniz iptal edilecektir.
2. Uzun Dönem İkamet İzni
- Türkiye’de yerleşmek amacıyla kalma iradesi olan
- Türkiye’de sekiz yıl boyunca ikamet etmiş olan* (Sekiz yıllık ikamet süresi; başvuru tarihine kadar olan sürenin hesaplanmasıdır. Yabancının yurtdışında kaldığı süreler ve ikamet izni almadan Türkiye’de kaldığı süreler hesaba katılmaz. Başvuru tarihinden geriye dönük birer yıllık dilimler içinde toplam yüz seksen günü aşan kesinti bulunmuyorsa, diğer yıla geçilir. Birer yıllık dilimlerde yüz seksen günü aşan kesinti de yok ise; beş yıllık dilimlerde toplamda üç yüz altmış beş günü aşan kesinti olup olmadığına bakılır. )
- Başvuru tarihi itibariyle, son üç yıl içinde sosyal yardım almamış olan,
- Yeterli ve düzenli geliri bulunan* (Yeterli ve düzenli gelir hesabı, başvuru yaptığı yıl itibariyle geçerli olan net asgari ücret kadar aylık giderini karşılayabilecek maddi güce sahip olup olmadığına bakılarak yapılır. Yabancının toplamda asgari ücretten az olmamak üzere kendisi dahil her bir aile üyesi için asgari ücretin üçte biri kadar gideri karşılayabilecek maddi güce sahip olması gerekir. Gelir kaynağının tespiti doğru belgeler ile yapılır. Kişilerin taahhütleri kabul edilmeyecektir.) kamu güvenliği açısından tehdit oluşturmayan, yabancılar ve kişiler, uzun dönem ikamet iznine başvurabilmektedir.
Uzun dönem ikamet izni başvuruların değerlendirilmesinde; yabancının, Türkiye’de yakınlarının bulunup bulunmadığı, Türkiye’de taşınmaz mal varlığının bulunup bulunmadığı, aktif iş ve çalışma ilişkilerinin bulunup bulunmadığı, Türkiye ile olan sosyal, ekonomik ve kültürel bağları göz önünde bulundurulacaktır.
Bu ikamet iznine sahip olan kişiler, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan faydalandırılır. Ancak seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muaf olarak araç ithal etme haklarından faydalanamazlar.
Uzun dönem ikamet iznine sahip kişiler, Türkiye’deki ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır ve taşınmaz iktisabı ile ferağı gibi konulara yönelik işlemlerinde Türk vatandaşlarına uygulanan mevzuata göre yapılmaktadır.
Uzun Dönem İkamet İzninin İptal Edilmesi
Uzn dönem ikamet izni alan yabancıların, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit oluşturması, sağlık, eğitim, ülkesindeki zorunlu kamu hizmeti veya görev gerekçesi hariç olmak üzere, kesintisiz bir yıldan fazla Türkiye dışında kalması, durumlarında uzun dönem ikamet izni iptal edilecektir.
3. Aile İkamet İzni
Aile İkamet İzni Nedir?
Bu ikamet izni türü, Türk Vatandaşları, Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 28 inci maddesi uyarınca çıkma izni almak suretiyle Türk Vatandaşlığını kaybedenler, Türkiye’de en az bir yıldır ikamet izniyle kalmak şartıyla, diğer ikamet izinlerinden birine sahip olanlar, Uluslararası koruma başvuru sahipleri ile şartlı mülteciler ve geçici korunanlar hariç olmak üzere, ikamet izni yerine sayılan kimlik belgesi olanlar, mülteciler ve ikincil koruma statü sahipleri için “destekleyicilere bağlı olarak” aile ikamet izni verilebilmektedir.
Destekleyici ; aile birliği amacıyla Türkiye’ye gelecek olan yabancı kişi veya kişilerin masraflarını üstlenen ve ikamet izni talebinde bulunanlar tarafından başvuruya dayanak gösterilen Türk vatandaşını veya Türkiye’de yasal olarak bulunan yabancıyı ifade etmektedir. Öğrenci ikamet izni olan yabancılar, eş ve çocuklarının aile ikamet izninde destekleyici olabilmektedir.
Aile ikamet iznine başvuracak kişilerin destekleyicinin; yabancı eşi, eşinin ergin olmayan yabancı çocuğu veya evlatlık çocuğu, eşinin bağımlı ergin çocuğu olması gerekmektedir. Yabancının birden fazla eşinin olması durumunda, eşlerden yalnızca birine aile ikamet izni verilebilmektedir.
Aile ikamet izni olan yabancı çocuğun, on sekiz yaşına kadar, öğrenci ikamet izni almasına gerek kalmadan eğitimini tamamlaması mümkündür. Ancak on sekiz yaşını dolduran ve öğrenimlerine devam etmek isteyen aile ikamet izni olan kişilerin, öğrenci ikamet izni alması gerekecektir.
Aile ikamet izni ile, Türkiye’de en az üç yıl kalmış olan ve on sekiz yaşını tamamlamış olan kişiler aile ikamet iznini kısa dönem ikamet iznine dönüştürebilmektedir. Şartlarını taşıyorlarsa diğer ikamet izinlerine de başvurabilirler.
Türk vatandaşı ile evli olup aile ikamet izni almış yabancı kişilerin boşanmaları halinde, Türkiye’de üç yıl kalmışlar ise kısa dönem ikamet iznine başvurmaları mümkündür. Şartlarını taşımaları halinde diğer ikamet izinlerine de başvurabilirler. Ancak bu kişiler aile içi şiddet görmesi nedeniyle boşanmış ise üç yıl şartı aranmaksızın kısa dönem ikamet izni alabileceklerdir.
Destekleyicinin ölmesi halinde aile ikamet izni bulunan kişiler bu ikamet iznini süresinin dolmasına dek kullanabilir.
Aile ikamet izninde destekleyici kişinin aylık geliri hesaplanır. Destekleyici kişinin aile ikamet izni başvurusunda bulunan kişilerin masraflarını karşılaması beklenmektedir.
Yabancıların aile ikamet izni başvurusunda bulunması durumunda, destekleyici kişinin de bir kısım bilgi ve belgeleri ikamet ettiği Valiliğe ibraz etmesi gerekmektedir. Aksi takdirde aile ikamet başvurusu işleme alınmayacaktır.
Aile İkamet İzninin İptal Edilmesi
Destekleyicinin, aile ikamet izni olan kişi veya kişilerin masraflarını karşılayacak maddi gelirinin ortadan kalkması, aile ikamet izni başvurusundaki amacın ortadan kalkması, destekleyici ile aile ikamet izni alan yabancının yalnızca ikamet izni almak amacıyla evlendiğinin tespit edilmesi, aile ikamet izni alan yabancının son bir yıl içinde toplamda yüz seksen günden fazla süreyle yurt dışında yaşaması, yabancının hakkında sınırdışı deport kararı veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı verilmesi durumlarında aile ikamet izni iptal edilecektir.
Destekleyici kişinin ölmesi durumunda aile ikamet izni süresi dolana kadar kullanılabilir.
4. Öğrenci İkamet İzni
Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans ya da doktora öğrenimi görecek yabancılar ile aile ikamet izni bulunmayan ilk ve orta derecede öğrenim görecek yabancıların öğrenci ikamet izni alması gerekmektedir.
İlk ve orta dereceli okullarda öğrenim görecek kişilere, öğrenime başlanacak tarihten bir sonraki öğretim yılının başlangıcına kadar geçerli olacak şekilde en fazla bir yıla kadar ikamet izni verilir.
Yükseköğretim kurumunda öğrenim görecek olan kişilere, Türkiye’ye İkamet İzni Başvurusu tarihinden itibaren öğrenim programının tamamını kapsayacak şekilde ikamet izni verilebilmektedir. Öğrencinin normal eğitim süresinde mezun olamaması durumunda, ikamet izni en fazla birer yıllık süreler ile ve azami eğitim süresini aşmayacak şekilde uzatılır.
Öğrencinin mezun olması durumunda, mezuniyet tarihi esas alınarak öğrenci ikamet izni kesilmektedir.
Öğrenci ikamet izni olan yabancılar, eş ve çocuklarının aile ikamet izninde destekleyici olabilmektedir.
Öğrencinin, öğrenim gördüğü kurumdaki öğrenim süresinin bir yıldan kısa olması halinde öğrenci ikamet izni öğrenim süresi kadar olabilir.
Öğrenim görülecek kurumun, öğrenci adayını öncelikle Türkçe hazırlık sınıfına ya da kurslarına yönlendirmesi halinde, bu öğrencilere de bir sonraki öğrenim döneminin başlangıcına kadar öğrenci ikamet izni verilir.
Öğrenci İkamet İzni Alan Yüksek Lisans ve Doktora Öğrencilerinin Çalışma Hakkı
Türkiye’de yüksek lisans veya doktora öğrenimi gören, öğrenci ikamet izni sahibi yabancılar, çalışma izni alabilmekte ve çalışabilmektedir.
Öğrenci İkamet İzninin İptali
Türkiye’de geçerli bir öğrenci ikamet izni almış kişiler hakkında sınır dışı deport veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı verilmiş ise, öğrenci ikamet izni için aranan koşulların ortadan kalkmış olması veya öğrenimini sürdürmesinin mümkün olmayacağı anlaşılırsa, öğrenci ikamet iznini farklı amaçlarla kullandığı anlaşılırsa ikamet izni iptal edilir.
5. İnsani İkamet İzni
İnsani ikamet izni, Valiliklerin veya Vatandaşlık Genel Müdürlüğü’nün talebi ile başlatılmaktadır. Kendilerine insani ikamet izni verilen kişiler, en geç yirmi iş günü içinde adres kayıt sistemine kayıt yaptırmak zorundadır.
İnsani ikamet izni verilen kişiler, şartlarını taşımaları halinde diğer ikamet izinleri için de başvuruda bulunabilirler.
Kendilerine insani ikamet izni verilmiş kişilerin, insani ikamet izni şartının ortadan kalkması, haklarında yurtdışı çıkış yasağı, sınır dışı deport kararı verilmiş olması durumlarında ikamet izinleri iptal edilir.
6. İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni
İnsan ticareti mağdurları ile insan ticareti mağduru olabileceği değerlendirilen kişilere, yaşadıklarının etkisinden, psikolojik travmasından kurtulabilmeleri için otuz gün süreli insan ticareti mağduru ikamet izni Valilikler tarafından verilmektedir.
Bu süre zarfında mağdurlara asgari düzeyde; barınma, sağlık, psiko-sosyal destek, tercüman desteği, eğitim gibi destekler verilmektedir.
İnsan ticareti mağduru ikamet izni, mağdurun güvenliği, sağlığı veya özel durumu gözetilerek en fazla altışar aylık sürelerle, toplamda üç yılı geçmeyecek şekilde uzatılabilmektedir.
İnsan ticareti mağduru ikamet izni verilen yabancının, kendi girişimiyle, zorlama, korkutma, şiddet veya tehdit olmamasına rağmen; suçun failleri ile bağ kurduğunun tespit edilmesi, yükümlülüklere uymaması, mağdur olmadığının anlaşılması hallerinde ikamet izinleri iptal edilecektir.
İkamet İzni Müracaat Belgesi
İkamet izni başvurusunda bulunan veya ikamet izni uzatma başvurusunda bulunan yabancılara ikamet izni müracaat belgesi verilmektedir. İkamett izni müracaat belgesi, başvuru sonuçlanıncaya kadar Türkiye’de kalma hakkı sağlamaktadır.
IV. İkamet İzni Uzatma Başvurusu Nasıl Yapılır?
İkameat izni uzatma başvuruları, ikamet izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her koşulda ikamet izni süresi dolmadan önce valiliklere yapılmalıdır. İkamet izni uzatma başvuruları https://e-ikamet.goc.gov.tr/ internet sitesi üzerinde de yapılabilmektedir.
Süresi uzatılan ikamet izni, önceki izin süresinin sona erdiği tarihten başlayacaktır.
V. Türkiye’ye İkamet İzni Başvurusu Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- Her şeyden önce dikkat edilmesi gereken ikamet izni için başvuruda kullanılacak pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin ikamet izni süresine göre en az altmış günlük geçerliliğinin olmasıdır.
- İkamet izni için başvuruda bulunulacak pasaport veya pasaport yerine geçen belge yırtık, yıpranmış, eskimiş olmamalıdır.
- Yurtdışından alınan ikamet izinleri, altı ay içinde kullanılmaya başlamadıkları takdirde geçerliliklerini kaybederler.
VI. Türkiye’ye İkamet İzni Başvurusu Reddedilebilirse Ne Yapılmalıdır?
Türkiye’ye ikamet izni başvurusu reddedildiği takdirde İdare Mahkemesi’nde 60 gün içinde dava açarak itiraz etmek mümkündür. Ancak İdare Mahkemesi’nde dava açmış olmak yabancının Türkiye’de kalışını tek başına yasal hale getirmez.
BAL Avukatlık Bürosu olarak Türkiye’ye İkamet İzni Başvurusu konusunda avukatlık hizmetleri sunuyoruz.
BAL Avukatlık Bürosu Yabancı müvekkillerimizin avukatlık ihtiyaçlarını çok iyi biliyoruz. Yabancıların Türkiye’de yaşayabilmeleri için yasal izin başvurularını; ikamet izni başvuruları, çalışma izni başvuruları ve Türk Vatandaşlığı Kazanma başvurularını yapıyoruz.
Avukatlık hizmetlerimiz yalnızca bunlarla sınırlı değil. Yabancı müvekkillerimizin Türkiye’de yaşayabileceği suç mağduriyetlerine, kira uyuşmazlıklarına, dava ve uyuşmazlık çözümlerine, yatırımlarının korunmasına, ticari faaliyetlerine çözümler getiriyoruz.
Bizi Arayın : +90 212 909 86 34
Mail Gönderin : info@ballawfirm.com